J.E. van Hasselt Tricotage en Confectie Fabriek
We kennen allemaal de van Hasselt klok op de hoek Verlengde Hereweg en Helperbrink. Sommige mensen denken dat van Hasselt het merk van de klok is maar het was een geschenk van de heer van Hasselt. Maar wie was van Hasselt.
De bekende Van Hasselt-klok in Helpman geeft de juiste tijd weer aan. Het uurwerk was een tijdje weg voor reparatie. Onlangs werd de klok weer in de behuizing aangebracht. De wijzerplaat is vernieuwd, het uurwerk is gereviseerd en ook de verlichting is weer up-to-date. De gietijzeren klok staat op de hoek van de Helper Brink en de Verlengde Hereweg. De naam van de klok verwijst naar J. E. van Hasselt. Deze eigenaar van een tricotagefabriek aan de Verlengde Hereweg 33 schonk de klok in 1923 aan de bewoners van Helpman.
J.E. van Hasselt (1874-1942) was eigenaar-directeur van de tricotage en confectie fabriek. Het enorme fabriekscomplex bevond zich tussen de Verlengde Hereweg, de Helper Weststraat, de huidige van Iddekingeweg en de Helper Molenstraat. Hier werd gebreid en hoofzakelijk tricot ondergoed gemaakt.
Op de foto is links de Verlengde Hereweg net niet te zien, die loopt links van de molen.
De heer van Hasselt was zeer begaan met het lot van zijn personeel, zo schreef hij op 3 oktober 1910 een brief aan de burgemeester en wethouders van Groningen dat er steeds meer industrie in Helpman kwam en of het niet mogelijk was om een extra rijtuig aan de tram te koppelen opdat de arbeiders die niet mee konden in de overvolle tram niet naar huis hoefden te lopen. Op www.gava.nl zoekterm Hasselt is een bedrijfsfilm uit 1920 te zien. In 1929 nam J.C. Mekel de fabriek over en werd het de NV Tricotagefabriek Mekel & Co In 1943 sloot het bedrijf de deuren
Na de oorlog heeft nog de NV Verenigde Groninger Tricotage en Confectiefabriek in het pand gezeten. Maar ook deze fabriek is, zoals de gehele Groninger confectie industrie ter ziele gegaan.
Op 16 sept 1955 verhuisde Varios Oscar Keip van het Winschoterdiep naar de fabriek. In 1980 werd Varios overgenomen door het Zweedse ESAB-concern Er werkten toen 200 mensen. Door de teruggang in o.a. de bouw en de scheepsbouw nam met gebruik van laselektroden sterk af. Drie jaar later is het bedrijf gesloten. Op www.gava.nl met de zoekterm Varios is een bedrijfsfilm te zien hoe de Varios laselektroden werden gemaakt.
De Groninger architect M.G. Eelkema (1883-1930) kreeg rond 1915 de opdracht van van Hasselt om aan de Verlengde Hereweg 33 een directeurswoning te bouwen. De woning moest ook als nieuwe toegangspoort dienen voor de fabriek. De poort zat waar nu een witte pui zit. Hier zat oorspronkelijk een prachtig ijzeren hek met een ijzeren lamp. De woning is in 1917 gebouwd in een voor de stad Groningen zelden voorkomende expressionistische bouwtrant.
Het gebouw is van algemeen belang vanwege zijn cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde en vanwege de stilistische kwaliteit van het ontwerp. Bovendien is het gebouw van belang vanwege zijn betekenis voor de sociaal-economische geschiedenis van het vroegere dorp Helpman.
In 1994 is de woning aangewezen als rijksmonument.